Luchtdichting en ventilatie
Vaak hoor je mensen praten in termen als "je moet je huis niet potdicht maken, want ventilatie is nodig".
Dit is fundamenteel onjuist!
Ventilatie is inderdaad nodig voor een goede luchtkwaliteit, maar toch moet je je huis zo luchtdicht mogelijk maken.
Dat klinkt raar. Hoe zit het dan precies?
Om te beginnen, als er kieren, naden of andere openingen (ventilatieroosters!!!) in je huis zitten, verdwijnt aan de ene kant warme lucht uit de woning en aan de andere kant komt koude lucht weer binnen. Dit effect wordt versterkt als het waait. Daardoor ontstaat er een drukverschil over de woning. Aan de ene kant (windzijde) wordt de druk iets hoger en wordt de koude lucht naar binnen geblazen en aan de andere kant van de woning (lijzijde) wordt juist de lucht uit de woning gezogen.
Al die ververste lucht moet weer opgewarmd worden.
Op het ene moment (als er geen wind is), is er vaak te weinig ventilatie om een gezond leefklimaat te handhaven en op het andere moment (als er wel wind is), is er veel te veel ventilatie.
Op deze wijze heb je dus ongecontroleerde ventilatie, waardoor enerzijds de ventilatie niet goed geregeld is, maar anderzijds per saldo over een heel jaar gezien veel meer warmte naar buiten verdwijnt dan nodig is.
Het kan ook nog eens oncomfortabel zijn door tochtverschijnselen.
Om een huis juist te ventileren, maak je het huis dus eerst potdicht en vervolgens ga je gecontroleerd ventileren. Uiteraard het beste door middel van gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning.
De energie die nodig is voor het aandrijven van de ventilatoren is veel minder, dan de energie die je anders kwijt was geweest aan het opwarmen van koude ventilatielucht.
Bij passiefhuizen, moet de luchtdichtheid zo goed zijn, dat als je het huis op een overdruk of onderdruk brengt van 50 Pascal, de luchtlekkage per uur niet groter mag zijn, dan 0,6 x de woninginhoud. En dat betekent, dat daarvoor heel wat moeite gedaan moet worden. o.a. met flexibel blijvende kitsoorten, tapes die ook na 50 jaar nog goed blijven plakken, dubbele tochtstrippen bij deuren en openslaande ramen, etc.
Voorbeelden van luchtdichting
Hier zie je de doorvoering van een aantal kabels en leidingen door de vloer van de meterkast. Alle openingen zijn dicht gekit. Let ook op de opening tussen de mantelbuis en de (in ons geval niet meer gebruikte) gasleiding!
Hier is de ruimte tussen de mantelbuis (PVC 50 mm) en de elektrakabel zoals die de meterkast binnenkomt volgespoten met kit.
Tochtstrippen langs deur en dorpel van de deur tussen (geventileerde) garage (in kelder) en woning.
Zelfs de sleutelopening in de deur tussen garage en woning is afgeplakt met aluminiumtape. De deur wordt toch nooit vanaf de garagezijde op slot gedaan...
Uiteraard wel vanaf de andere kant!
Uiteraard wel vanaf de andere kant!
Hierboven zie je de aansluiting van het dak op de verdiepingvloer en op de achtergevel van het huis.
Hoewel dat bij een houtskeletbouwwoning meestal, al redelijk goed dicht is uitgevoerd (en bij ons dus ook), heb ik zekerheidshalve toch nog maar een speciale dichting aangebracht, zodat e.e.a. ook als er nog kleine luchtlekken zouden zijn, toch nog dicht gemaakt is.
Uiteindelijk is ons huis van 1987 en ik weet wel dat er op allerlei plaatsen tussen de bouwelementen een soort luchtafdichtingsstrips zaten, maar ik weet niet hoe goed dat toen al was.
Het nu door mij gebruikte middel is Soudatight LQ van Soudal. Dat product breng je met een kwast aan en vormt na droging een laag die lijkt op een flexibele rubberlaag. Dus ook bij kleine bewegingen in de bouwconstructie, blijft e.e.a. keurig zitten zonder te scheuren.
Dit product komt zelfs voor in de component database van het passive house institute. Zie: database.passivehouse.com/en/components/details/airtightness_system/soudal-nv-soudatight-lq-1613as00
Hoewel dat bij een houtskeletbouwwoning meestal, al redelijk goed dicht is uitgevoerd (en bij ons dus ook), heb ik zekerheidshalve toch nog maar een speciale dichting aangebracht, zodat e.e.a. ook als er nog kleine luchtlekken zouden zijn, toch nog dicht gemaakt is.
Uiteindelijk is ons huis van 1987 en ik weet wel dat er op allerlei plaatsen tussen de bouwelementen een soort luchtafdichtingsstrips zaten, maar ik weet niet hoe goed dat toen al was.
Het nu door mij gebruikte middel is Soudatight LQ van Soudal. Dat product breng je met een kwast aan en vormt na droging een laag die lijkt op een flexibele rubberlaag. Dus ook bij kleine bewegingen in de bouwconstructie, blijft e.e.a. keurig zitten zonder te scheuren.
Dit product komt zelfs voor in de component database van het passive house institute. Zie: database.passivehouse.com/en/components/details/airtightness_system/soudal-nv-soudatight-lq-1613as00
Waar zitten de luchtlekken en hoeveel zijn het er en hoe groot zijn ze?
Ik vond het natuurlijk interessant om te weten waar en hoeveel luchtlekken er eigenlijk zaten.
Daarom hier even wat nadere info over de aansluiting tussen dak en verdiepingvloer.
Om te beginnen heb ik van onze gebalanceerde ventilatie met Warmte Terug Winning (WTW) de toevoer van verse lucht van buiten naar de WTW dicht gemaakt, zodat er geen verse lucht meer de woning binnen kon komen via de WTW. Vervolgens op het WTW toestel ingesteld, dat er een onbalans mocht zijn tussen de toevoerluchthoeveelheid en afvoerluchthoeveelheid.
Daarna de installatie een tijdje laten draaien.
Wat je dan krijgt is natuurlijk dat de afvoerkant wel werkt en dus daadwerkelijk lucht naar buiten afvoert, maar er komt geen verse lucht meer naar binnen (tenminste niet via het ventilatiesysteem).
Daardoor wordt dan dus een lichte onderdruk in de gehele woning gecreëerd. Het gevolg daarvan is, dat er via eventueel aanweizge kieren en spleten lucht naar binnen wordt gezogen.
En aangezien het stookseizoen was, was de binnenkomende "leklucht" aanzienlijk kouder dan de temperatuur binnen in de woning.
Deze naar binnen lekkende koude lucht strijkt vervolgens langs de oppervlakken van bouwdelen en koelt daarbij die delen af.
En vervolgens even met een infrarood (of ook wel warmtebeeld-) camera kijken en je ziet precies waar de lekken zitten!
Hieronder een voorbeeldplaatje.
De donkerblauwe plekken zijn dus precies de plaatsen waar de koude lucht naar binnen lekt!